นาคบุญ ปะนาคอ สารภีดอย ก๊าก่อ ก้ำก่อ

CLUSIACEAE (GUTTIFERAE)

ไม้ต้น สูง 15-25 เมตร ลำต้นเปลา เปลือกเรียบสีน้ำตาลปนเทา ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้าม รูปหอกหรือขอบขนาน ปลายเรียวแหลม กว้าง 2-3 ซม. ยาว 8-10 ซม. โคนใบสอบ ใบอ่อนสีชมพู ใบแก่มีคราบขาวท่างด้านล่าง เส้นใบถี่ ดอก สีขาว หรือสีนวล กลิ่นหอมแรง ออกเดี่ยวๆ หรือเป็นกระจุก กระจุกละ 2-3 ดอก ตามซอกใบ ดอกกว้าง 5-10 ซม. กลีบเลี้ยงรูปช้อนเป็นกระพุ้ง มี 2 ชั้นๆ ละ 2 กลีบ กลีบดอก 4 กลีบ รูปไข่กว้าง ขอบเป็นคลื่นเล็กน้อย เกสรผู้จำนวนมากสีเหลือง ผล รูปไข่ แข็ง กว้าง 2 ซม. ยาว 4 ซม. ปลายโค้งแหลม มีกลีบเลี้ยงขยายโตขึ้นเป็นกาบหุ้มผล 4 กาบ ภายในมีเมล็ด 1-2 เมล็ด

ขึ้นทั่วไปในป่าดิบทางภาคเหนือและภาคใต้ ที่ระดับน้ำทะเล จนถึง 700 เมตร

ราก แก้ลมในลำไส้ กระพี้ ขับเสมหะในลำคอ ไม้เหนียวแข็ง ทนทาน ใช้ทำหมอนรองรางรถไฟ ก่อสร้าง ต่อเรือ ทำพานท้าย และรางปืน และด้ามร่ม ใบ พอกแผลสด ดอก ใช้ผสมสี เพื่อช่วยให้สีติดคงทน เมล็ด กลั่นน้ำมันใช้จุดตะเกียง และทำเครื่องสำอางค์ ราก แก้ลมในลำไส้ กระพี้ ขับเสมหะในลำคอ ไม้เหนียวแข็ง ทนทาน ใช้ทำหมอนรองรางรถไฟ ก่อสร้าง ต่อเรือ ทำพานท้าย และรางปืน และด้ามร่ม ใบ พอกแผลสด ดอก ใช้ผสมสี เพื่อช่วยให้สีติดคงทน เมล็ด กลั่นน้ำมันใช้จุดตะเกียง และทำเครื่องสำอางค์ ราก แก้ลมในลำไส้ กระพี้ ขับเสมหะในลำคอ ไม้เหนียวแข็ง ทนทาน ใช้ทำหมอนรองรางรถไฟ ก่อสร้าง ต่อเรือ ทำพานท้าย และรางปืน และด้ามร่ม ใบ พอกแผลสด ดอก ใช้ผสมสี เพื่อช่วยให้สีติดคงทน เมล็ด กลั่นน้ำมันใช้จุดตะเกียง และทำเครื่องสำอางค์

-

หนังสือพรรณไม้สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ เล่ม 1, ไม้ต้นในสวน Tree in the Garden

-